Czy istnieje lżejsza korupcja? Czy są takie sytuacje, które nakazują traktować przyjęcie łapówki łagodniej? Czy mogą pojawić się przypadki, które wręcz usprawiedliwiają jej przyjęcie lub wręczenie? Pewnie niejednokrotnie zadajesz sobie takie pytania, wiadomym jest przecież, że życie pisze różne scenariusze i nie każda sytuacja jest taka sama. W tym wpisie postaram się na nie odpowiedzieć.
Otóż, jak się pewnie domyślasz, mogą pojawić się sytuacje, które pozwalają na łagodniejsze traktowanie przyjmującego łapówkę. Zostały one w Kodeksie karnym nazwane przypadkami mniejszej wagi. Problem jednak polega na tym, że nie do końca wiadomo, kiedy będziemy mieć z nimi do czynienia. Ustawodawca nie wskazał bowiem jednoznacznego, ostrego kryterium, które pozwalałoby na ich wyodrębnienie. Każdy zatem przypadek należy ocenia odrębnie. Tytułem przykładu mogę wskazać, że przypadek mniejszej wagi może zostać przyjęty wtedy gdy wartość korzyści majątkowej nie będzie wielka. Również rodzaj podejmowanych działań w zamian za przyjętą korzyść majątkową może mieć znaczenie dla zakwalifikowania konkretnej sytuacji jako przypadku mniejszej wagi. Przypadek mniejszej wagi może bowiem wystąpić wtedy, gdy w zamian za łapówkę będą dokonywane czynności nieznaczące, techniczne. W końcu o przypadku mniejszej wagi można mówić wtedy, gdy funkcja pełniona przez sprawcę, w związku z którą przyjął łapówkę, nie ma większego znaczenia lub gdy do przyjęcia łapówki zmusiła sprawcę trudna sytuacja życiowa. Raz jeszcze podkreślę, że zawsze są to sytuacje bardzo indywidualne i nie można ich traktować szablonowo, lecz każdorazowo poddawać szczegółowej analizie.
Przyjęcie, że w danej sytuacji mamy do czynienia z przypadkiem mniejszej wagi ma znaczenie nie tylko dla wysokości kary, ale także wpływa na okres przedawnienia, co może mieć istotne znaczenie w praktyce. Jeżeli konkrteny czyn zostanie zakwalifikowany jako przypadek mniejszej wagi, to będziemy mieli do czynienia z krótkim, bo pięcioletnim okresem przedawnienia (jeżeli w tym okresie zostanie wszczęte postępowanie, to okres ten wydłuża się o kolejne 10 lat). Warto o tym pamiętać.
Jak widzisz korupcja może mieć również lżejszą postać. To kolejna kwestia, którą warto wziąć pod uwagę konstruując linię obrony.